دایِرَةُ المَعارِفِ تَعزیِه

مرجع تعزیه

سلام بر دوستان عزیز((جناب مبصری ))


Behrooz,]((جناب مبصری ))

موسیقی و تعزیه


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۰۳]

[In reply to مفتاح]

سلام و عرض ادب


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۰۴]

پیشینه تاریخی

منشا آواز در چهارصد سال اخیر بعد از به رسمیت شناختن مذهب شیعه در هنر تعزیه است


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۰۴]

سلام و عرض ادب حسب وظیفه جلسه امشب رو آغاز می کنم درخدمت جناب مبصری عزیز هستیم


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۰۵]

تعزیه مداحی نوحه خوانی و روضه خوانی منشا و پایه آواز ردیف دستگاهی ایران است


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۰۵]

و تعزیه به دلیل داشتن زمان بیشتر محل رشد خوانندگان است حتی امروزه


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۰۶]

نقشها و اوازها


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۰۸]

یک امام خوان 

تمام ردیف آوازی را باید بداند در گذشته به کسی امام خوان می گفتند که هفت دستگاه را از حفظ بوده و به مناسبت نقش افراد مختلف و موافق گوشه ها را عوض میکرده 

متاسفانه امروز بسیار کم و ندرتا دیده میشود


بهروز گزاوند, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۰۸]

شرمنده در بین صحبتها پیام دادم به نظرم اگر به صورت ویس ارسال بشه بهتره


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۰۹]

،در خدمتم


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۱۱]

عباس خوان بستگی به جثه و صدای فرد چهارگاه برای تنومند ماهور لاغر اندام و نازک صدا


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۱۱]

سن عباس خوان نهایت چهل و پنج


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۱۲]

سوال بفرمایید


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۱۲]

[In reply to Behrooz]

اینو نمی دونستم، ارتباطی بینشون هست؟


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۱۴]

بله صداهای رسا و درست در چهارگاه با صلابت محکمی مثل بانگ صدا میکند 

صداهای نازک و لطیف مردانه فرم حماسی را حفظ میکند


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۱۴]

چهارگاه و ماهور حماسی است


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۱۵]

[In reply to Behrooz]

بسیار عالی


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۱۵]

به همین دلیل کلیه سرودهای کشورهای جهان در ماهور است حماسی و لطیف


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۱۵]

اطلاعاتی داریم که بدونیم ردیف از چه زمانی وارد تعزیه شد؟


بهروز گزاوند, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۱۷]

با سلام  ایا به کاربردن واژه زیر مجموعه در موسیقی درسته  به عنوان مثال مثنوی زیر مجموعه دستگاه همایون است ایا این جمله درسته اصلا این نامها چگونه دسته بندی میشوند


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۱۷]

ردیف قبل از تعزیه وجود داشته کهن است تعزیه از زمان صفویه شکل ابتدایی و قاجاریه شکل رسمی گرفت


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۱۹]

مثنوی در کلیه دستگاهها وجود دارد 

زیر مجموعه نمیشه مثنوی همایون گوشه ای از همایون است زیر مجموعه شاخه میشه درست نیست مجموعه ای از گوشه ها شکل یک دستگاه میده


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۲۰]

[In reply to Behrooz]

منظورم این بود از همان ابتدای شکل گیری تعزیه، از ردیف موسیقی استفاده شد؟ مثلا در شهرها و روستاها لحن خواندن متفاوته آیا میشه به این ها استناد کرد که موسیقی تعزیه از ابتدا به شکل امروزی نبوده؟


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۲۱]

[In reply to Behrooz]

برای من هم همیشه سوال بوده و جالب که مثنوی در همه دستگاه ها هست و یه تقارن خاصی بینشون وجود داره


تقی ساده موجانی, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۲۲]

جناب استاد بفرمائید آیا برای اجرای یک دستگاه باید شعر هم متناسب باشد و مفهوم چطور؟ یا بطور کلی برای هر گوشه ، شعر خاصی را باید بخوانیم ؟ خصوصیت آن شعر چیست؟


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۲۲]

[In reply to علی دانش پژوه]

بله استفاده شده 

قدیمی ترین نسخه در اوایل فتحعلیشاه است که نشان میده بر اساس ردیف دستگاهی تدوین شده


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۲۳]

[In reply to Behrooz]

میشه نتیجه گرفت که سنگ بنای تعزیه رو اصولی کار گذاشتن


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۲۵]

[In reply to تقی ساده موجانی]

در تعزیه اشعار بر اساس نقش و واقعه عاشورا و...انتخاب میشه که توصیف است و ضرب و آهنگ کلامی مخصوص تعزیه است یعنی حالت خطاب امری نهیب توجه و...

در موسیقی بر اساس مفهوم و درک معنی انتخاب میشود اشعار و مناسبت به حالت گوشه


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۲۵]

[In reply to علی دانش پژوه]

صد در صد


بهروز گزاوند, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۲۸]

جناب مبصری در 99 درصد اجراها خواننده و حتی موزیک دستگاه را برای نواختن یا خواندن درست شروع میکنن اما به دلایلی خیلی زود از دستگاه خارج شده و فراز و فرودها اوجها و پس و پیشهای نفر مقابل نمیتوانند به درستی  تحویل بدهند البته هستند اندک عزیزانی که کار درست انجام میدهند اما در اکثر موارد اینگونه است چرا ایا غلت ضعف خواننده یا نوازنده است یا نه سنگینی کار موسیقی و فراوانی زیر شاخه دستگاهاای موسیقی باعث این نقیصه میباشد


مفتاح, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۳۱]

باسلام وخسته نباشید جناب مبصری شنیده ام که ابتدا کلیه دستگاهها دریک دستگاه به نام شور بوده که به دلیل مشکل بودن آنها را در دوره معاصر بدین صورت تقسیم بندی نموده اند اندکی درآین مورد توضیح میدهید البته درصورت امکان لطف میفرمایید


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۳۳]

[In reply to بهروز گزاوند]

مبحث آسیب شناسی تعزیه مبحثی جداست که اتفاقا بیشترین آسیب را زده 

قدری دقت نفرمایید موسیقی تعزیه در قلب از انقلاب یک طبل ساده و نهایت نی یا ترومپت 

امروزه گروه هست و اکثرا نوازنده مجلس عروسی ردیف آواز نمی دانند


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۳۶]

[In reply to مفتاح]

نظریه استاد محمد رضا لطفی در طول سه هزار سال تاریخ مکتوب موسیقی است مال دوره معاصر نیست در دوره معاصر چند گوشه اختراع شده 

درست شدن یک دستگاه قرنها طول میکشد شرایط تاریخی و اجتماعی خاص میخواهد


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۳۸]

در یکی از شهرهای استان اصفهان به نام میمه، آوا و سبکی که می خونند خاص و زیباست متفاوت با آنچه که در اکثر جاها خونده میشه، شنیدم این سبک ها با نظر جناب عبدالوهاب شهیدی و مرحوم پدرشون صدرالاسلام شهیدی انتخاب و یا ساخته شده،


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۴۰]

مطمئن باشید روی دستگاه هست اما با لهجه محلی 

مثل آواز دشتی 

دشتستانی . شروع خوانی . امیری خوانی و...همه اینها دشتی است اما با لهجه


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۴۱]

محیط جغرافیایی روی این لهجه های محلی موثره؟


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۴۲]

بله اما فرم ثابت مثل نقش فرش اندازه و تار و پود و جنس خانه و...یکی است نقش فرق میکنئ


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۴۳]

بسیار عالی ممنونم از توضیحات مفیدتون


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۴۳]

دوستان لطفا در گفتگو شرکت کنید


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۴۴]

جناب مبصری، آیا میشه گفت لحن مخالف خوان هم از موسیقی بهره میگیره؟


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۴۵]

در تعزیه 

علی اکبر خوان 

حتما چهارگاه بخواند تا گوشه حصار 

در صورت توانمندی مخالف و مغلوب اوج چهارگاه زمان مرحله دوم میدان رفتن علی اکبر


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۴۷]

[In reply to علی دانش پژوه]

لحن مخالف 

در سه گاه و چهارگاه هست در واقع درست میفرمایید اما اصطلاح کاربری معنی دیگری را تداعی میکند 

مخالف خواندن قدرتی است و حالت ان در تعزیه دفاع از آرمان مذهبی است


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۴۸]

[In reply to Behrooz]

چه هوشمندانه این تکه های پازل کنار هم چیده شده


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۰]

سلام برهمه اساتید


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۰]

بله بسیار روی آوازهای تعزیه کار شده به خوبی به یاد دارم در کودکی تعزیه داران خیلی خوب گوشه ها را به صاحب نقش یاد میدادن


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۱]

[In reply to Behrooz]

الان چی یادمیدن


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۱]

چه به خواننده وجه به نوازنده


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۱]

و تا درست یاد نمی گرفتند اجازه نمیدانند


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۱]

من چند وقت پیش به یکی از نوازندگان محترم تعزیه پیشنهاد دادم گوشه ها و ردیف هایی که در تعزیه کاربرد داره رو با ذکر اسم و بصورت صوتی ضبط و برای آموزش در اختیار دیگران قرار بدهند مثل ردیف محمودکریمی یا میرزاعبدالله، خوشبختانه بعدها عباس آقای حیدری در همین گروه ردیف ها رو فهرست وار نام بردند


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۲]

مامتاسفانه نت چهارگاه ازاساتیدترومپت اراک گرفتیم اما درمقایسه بااستادصالحی وگوش به صورت فالش هست


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۳]

[In reply to علی دانش پژوه]

ای کاش الان هم بودن وماهم میتونستیم فرابگیریم


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۳]

[In reply to Alibarat]

الان ردیف آوازی موسیقی یاد میدهند فرم تعزیه ادوات تحریر ندارد خیلی کم نه مثل فیلم فارسی چه چه بزنند و...

فرم بیان آواز تعزیه خوان بر کلمات است نه چه چه زدن


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۳]

[In reply to Alibarat]

ایکاش


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۳]

لاااایک


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۴]

متاسفانه تحریرزدن هم الان اشتباه میزنن


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۴]

اگه درست بودخوب بود


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۵]

[In reply to Alibarat]

بله برای اینکه ترومپت نت بمل و کرن ندارد و با نفس باید نواخته بشه این جا آموزش ردیف آوازی برای نوازنده لازم


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۶]

ترومپت که کرن میشه....نت هم داره...منظورتان رومتوجه نمیشم استاد


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۶]

[In reply to Alibarat]

تحریر حساب و کتاب دارد 

9فرم است و هزار و حالت خودش مثال 

ها . ه. ا .آها. ه ها. آهه ه ها ه هاها.و....


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۷]

[In reply to Behrooz]

بله درست


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۷]

کاملا صحیح


مفتاح, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۸]

جناب منظورم این نبود که این دستگاهها یا گوشه ها رو درست کردند عرضم این بود براساس شنیده ها آن شکل یکپارچه را که  همه دستگاهها واوازهای به همراه گوشه هادرشور بودند را آزهم تفکیک کردند وبه صورت دوازده گانه درآوردند آیا بدین گونه صحیح هست؟


بهروز گزاوند, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۸]

[In reply to Behrooz]

احسنت و به نظر شما راهکار چیست چرا که هر کس امروزه یک ترامپت دست گرفته و ادعای بلد بودن موسیقی داره اما نی را فقط نینوا بلدن و ترامپت هم چهارتا مارش اما ادعا فراوان


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۸]

[In reply to علی دانش پژوه]

جناب حیدری اهل تفرش 

استاد هستند و حرفشان سندیت کامل دارد


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۹]

باکشیدن پالچه سمت چپ سازکرن میشه ونتهای بمل هم که پنجه بخصوص خودشوداره


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۹]

[In reply to Behrooz]

بله فرزند خلف جناب حیدری بزرگ که ردیف ها رو عالی اجرا میکنند


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۳:۵۹]

[In reply to بهروز گزاوند]

نیاز به آموزش دارند ردیف دستگاهی


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۱]

[In reply to Alibarat]

بله درسته نفس و استفاده از آپارات دهان و فن نواختن ساده نیست اگر نوازنده ترومپت ردیف کار کرده باشد که برخی بلد هستند بسیار زیبا می‌نوازند


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۲]

[In reply to Behrooz]

درست جناب ممنونم


تقی ساده موجانی, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۲]

جناب استاد در ادامه سوال قبل اینکه : ما شنیده ایم وقتی قرار هست یه پیر به یک جوان نصیحت کند از گوشه ی ابوعطا از متعلقات شور استفاده کنه بهتره و قص علی هذا... آیا همینطوره؟


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۲]

ترومپت واقعاسازبسیارتکنیکی هست که چنین سازغربی درتعزیه استفاده میشه وتوسط اساتیدچیره دست به صورت دسگاهاوردیفهای ایرانی نواخته میشه


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۴]

[In reply to تقی ساده موجانی]

بحث خیلی جالبیه ایول


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۵]

[In reply to Alibarat]

جالبه یکی از نوازندگان مشهور ترومپت پیشنهاد داد از ساز ایرانی باید در تعزیه استفاده کرد!! حالا من نمیدونم از سه تار و ... چه استفاده ای میشه کرد


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۵]

[In reply to تقی ساده موجانی]

البته در فرهنگ عامیانه دستگاه چهارگاه را تشبیه میکنند به پدر پیری که به فرزند نصیحت میکند 

اما در تعزیه از گوشه سیخی و رامکلی و حسن موسی برای تعلیم استفاده میکنند ساده و زیباست زیاد فنی نیست


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۶]

خب استاد باسه تارکه نمیشه مارش بااین انرژی وبااین تکنیک زد


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۷]

درصورتی که ترومپت یک سازکششی وراحت به گام صداهای خواننده میخوره


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۷]

باسرناشایدبشه اما خواننده ها همه بایدمایه بالابخونن


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۷]

[In reply to علی دانش پژوه]

دیگه کنسرت موسیقی میشه 

کرنا و شیپور در تعزیه و در گذشته علامت آرم نبرد بوده 

تار و سه تار و...علامت بزم و کنسرت 

یک استاندارد موسیقی در ایران است


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۸]

[In reply to Behrooz]

لااااااایک


سربازگمنام ولایت, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۰۹]

دوستان اگه امکانش هست سه گاه وچهارگاه ویا بقیه رو تو گروه قراربدندتاکسانی تازه واردمثل بنده یادبگیرند


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۱۰]

[In reply to Alibarat]

سرما مال شادی است صدایش از جفت گیری عاشقانه عقابها گرفته شده 

در تعزیه ممنوع


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۱۰]

[In reply to Behrooz]

ممنونم جناب


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۱۰]

خیلی عالی توجیح میفرمایید


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۱۱]

در خدمتم


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۱۲]

[In reply to Alibarat]

حرف منم همینه


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۱۲]

گویا جناب شاهوردی هنوز فراغت پیدا نکردن


Alibarat, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۱۳]

[In reply to علی دانش پژوه]

❤️❤️❤️


تقی ساده موجانی, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۱۵]

جناب استاد در باب موسیقی آوازی بفرمائید بهترین نقطه برای تحریر کجاست؟

منظورم در یک بیت


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۱۶]

ایا کرنا و ... که بعضا در اشعار تعزیه بهشون اشاره میشه، پیشتر در تعزیه کاربرد داشت؟


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۱۹]

کرنا در قدیم جزو گروه موزیک سپاه بوده در تعزیه رسمیت نداشته اگر به تازگی وارد شده نمیدانم جزو آسیب شناسی تعزیه خوانی است


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۲۰]

[In reply to Behrooz]

چون در اشعار رزمی زیاد اسمش به کار برده شده پرسیدم


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۲۱]

[In reply to تقی ساده موجانی]

بهترین جای تحریر 

نیم بیت اول که خوانده شد مد کوتاه کششی نیم بیت دوم که خوانده شد تحریر به اندازه مفهوم شعر و انتقال آن به مخاطب 

وسط شعر تحریر ممنوع


تقی ساده موجانی, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۲۲]

ممنونم


بهروز گزاوند, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۲۲]

جناب مبصری در یکی از تعزیه های اصفهان عزیزی در قسمت نامه نویسی از سازی به نام سلوی دودوک استفاده کرد که اتفاقا صداش بسیار زیبا و قابل استفاده در تعزیه بود نظر شما درباره استفاده این ساز در تعزیه چیست


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۲۵]

همان بالابان است مخصوص ترک زبانان است اسم یک نوع عقاب است جزو سازهای بزمی و عاشقانه در موسیقی آذربایجان و ایلیات ترک زبان استفاده میشه در تعزیه ممنوع 

نبرد دو سپاه ساز عاشقانه نمیخواهد


بهروز گزاوند, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۲۵]

[ ❤️ Sticker ]


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۲۶]

خوب یکمرتبه یک پیانو بیاورند 

باله و زبمنایتیک  هم بیاورند 

دیگه تعزیه نیست چیز دیگری میشود


بهروز گزاوند, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۲۹]

حق باشماست جناب مبصری مخصوصا که ذاکرین و موزیسینهای معروف ازش استفاده کردن البته به حق اون قسمت قشنگ شد ولی خوب دلیل نمیشود که در تعزیه استفاده کرد به قول اقای رضوانی یه هو رقاص هم بیارند قشنگ میشه هرچند که رقاص هم اوردند


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۳۱]

حفظ اصالت در هنر دلیل بقائ آن است هرگونه دخل و تصرف موجب تخریب و آسیب است و جبران ناپذیر

بهروز گزاوند, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۳۳]

با ورود موسیقی ردیف به تعزیه و تکامل ساختاری آواز، شاهد شیوه هایی مانند «سؤال و جواب های آوازی، مرکب خوانی (در تعزیه خوانی به معنای تغییر دستگاه ها و نغمات هنگام ادای اشعار)»،  پیش خوانی (نوحه —--- از تعزیه که توسط تعزیه خوانان اجرا می گردد)، مکالمات  آوازی گفتار موسیقی که ریشه در موسیقی کهن اوستا خوانی و روضه خوانی دارد)، نقالی (به دو صورت مظلوم خوانی و مخالف خوانی) » شاهنامه خوانی و شیوه های دیگر مشاهده می شوند. 

در بسیاری از کشورهای غیرمسلمان جهان، مراسم عزاداری به صورت نمایش های مذهبی و هنری در سالن های بزرگ نمایشی به اجرا درمی آیند. 

جنبه های موسیقی سازی در تعزیه 

بخش سازیک موسیقی تعزیه دارای خصوصیتی متفاوت نسبت به موسیقی آوازی آن است. به طور کلی می توان دو نوع کارکرد برای ساز در تعزیه فرض کرد:

الف) موسیقی تشریفاتی: آن چه که در عصر قاجار وجود داشت و در تکیه های مهم مانند تکیه ی دولت اجرا می شد،از این نوع بود. این موسیقی هیچ ارتباطی با متن تعزیه نداشت و توسط گروه های موزیک نظام و یا دسته های مختلف نقاره شاهی در محوطه ی تکیه و قبل از شروع تعزیه و یا در خلال آن اجرا می شد. این موسیقی بیشتر دارای قالب های نظامی مانند مارش بود و صرفاً برای تقویت حالت نمایشی و تشریفاتی تعزیه اجرا می شد. چندی بعد دسته های نقارهش شاهی از تعزیه حذف شدند.

تعزیه در اصطلاح عمومی نوعی سوگواری برای افراد مقدس است، اما از نظر هنرهای نمایشی، نوعی نمایش مذهبی است.

ب) موسیقی فضاساز: این موسیقی بخش لازم تعزیه است. تعداد نوازندگان مجری این نوع موسیقی در زمان قاجار از دو یا سه نفر بیشتر نمی شد و از سازهای بادی و پوستی مانند شیپور، سرنا، دهل و انواع طبق و گاه قره نی (کلارینت) و ترومپت استفاده می شد. محصول این گروه تنها ترکیبی موزون از اصوات به جهت ایجاد حس باشکوه جنگی، فضا و طنین برای صحنه های مختلف بود و نقش پرکننده صحنه را داشت. 

ج) موسیقی همراهی کننده آواز: به ندرت می توان موسیقی همراهی کننده در تعزیه مشاهده کرد. دلایل آن را می توان به صورت زیر برشمرد:

1-  به دلیل بی توجهی خواننده به بیان صحیح کلمات، همراهی ساز ممکن بود مانع از شنیدن شعر توسط شنوندگان شود.

2-  به دلیل منع یا نهی غنا.

3-  به دلیل تناسب نداشتن نوع سازها با ماهیت آوازهای مبتنی بر ردیف ایرانی.

مهم ترین خصوصیت سازهای تعزیه باید حجم بالای صدادهی آن ها باشد، چرا که تعزیه در فضای بزرگ و اغلب باز اجرا می شود. سازهای موسیقی ردیف به رغم توانایی در جواب آواز به دلیل حجم کم صدادهی برای موسیقی صحنه ای تعزیه مناسب نیستند. دلایل حضور سازهایی مانند کلارینت و یا ترومپت در همراهی که گاهی آواز بنا به دلایل فوق است. با توجه به نکاتی که اشاره شد موسیقی تعزیه بیشتر حالت نمایشی به خود دارد تا موسیقیایی.

در مورد سابقه ی به کار بردن ساز در تعزیه، پاره ای از نسخه های تعزیه را می توان یافت که در آن ها عناوینی از قبیل: نای، نی، ساز، تار، چنگ، چغانه، تنبور، بربط، ارغنون، رباب، رامشگر، مطرب، تخته زن، ناقوس زن و غیره به کار رفته باشد. با وجود عناوین سازهای نام برده شده، هنوز موردی از کاربرد این سازها در مجالس تعزیه مشاهده نشده است. از طرفی به دلیل انتساب به غنا، این سازها اکثراً در مجالس اشقیا نام برده شده اند. به همین خاطر کاربرد این اسامی در محدوده نسخ بوده و عملاً استفاده نشده اند.


نمایش های مذهبی خیابانی و قرون وسطایی اروپا، جای خود را به کارناوال های گوناگونی داده اند که هر سال در گوشه و کنار اروپا برگزار می شوند.


بهروز گزاوند, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۳۵]

یکی از دوستان که خواست اسمشا نبرم این متن را در پی وی برای بنده فرستادند گفتم حالا که بحث موسیقی ارسال کنم دوستان مطالعه کنن با اجازه از جناب مبصری عزیز


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۳۶]

بفرمایید


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۴۱]

[In reply to بهروز گزاوند]

سازهای نامبرده در تعزیه نیست ماخذ آنرا نام ببرید 

در ثانی تعزیه نمایش مذهبی است است تیاتر نیست زیرا حول یک محور صحبت میکند اما در تیاتر موضوع مختلف است 

تعزیه جای پرورش دادن خواننده است بودن لوازم نواخت در حاشیه است الان هم در حاشیه است و رسمیت آن درجه دو است اول آواز است


تقی ساده موجانی, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۴۲]

جناب استاد آیا در تعزیه بخشی داریم که بتوان از راست پنجگاه استفاده کرد؟


تقی ساده موجانی, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۴۳]

سوال دیگر اینکه آیا در تعزیه مثلا در یک بخش امکان مرکب خوانی هست؟


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۴۴]

دوستان، مطالب خارج از موضوع جلسه رو حذف میکنم


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۴۶]

[In reply to تقی ساده موجانی]

بله مخصوص امام خوان 

گفتگو با عباس و علی اکبر 

و کربن ریاحی


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۴۹]

[In reply to تقی ساده موجانی]

توانایی حر بن ریاحی 

امام خوان 

عباس خوان 

توانایی حتی شمر در خدمت امر های 

گفتگوی شمر و عباس 

توانایی لازم را میخواهد و بتی فرد میخواند 

طرف مقابل جوابش را در همان مایه یا گوشه مناسب بدهند کار ی است مشکل که از عهده برآیند و حق مطلب ادا کنند


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۱]

اما شدنی بوده و اجرا میشده و هنوزهم کمرنگ اجرا میشه


تقی ساده موجانی, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۱]

چه نوع پرهیز غذایی برای جلو گیری از گرفتگی یا خش دارشدن گلو و صدا پیشنهاد می کنید؟


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۳]

معمولا برای حنجره تعزیه خوان خوراک لوبیا پخته 

پرهیز از نسکافه شیرینی آب سرد غذاهای تند فلفل و...


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۴]

یکی از مواردی که زیاد به چشم میخوره اینه که گاهی دونفر که مقابل هم می خونند جنس صداشون متفاوته یکی گام بالا میخونه یکی مثل مرحوم مشایخی عزیز گام پایین، یا نوازنده فقط بالا میزنه ولی خوننده وسعت صداش انقدر نیست، این طبیعیه یا معضله؟


تقی ساده موجانی, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۴]

بابت تمام جوابهایی که فرمودید متشکرم و بهترین آرزوها را برای شما دارم.


بهروز گزاوند, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۵]

[In reply to Behrooz]

من عرض کردم که یکی از اعضا این متن را فرستادند و بنده به منابع این متن دسترسی ندارم


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۶]

[In reply to علی دانش پژوه]

معضل است 

انتخاب نقش تنها صدا و بلد بودن نیست بلکه سنخیتی داشته باشند معین البکاع تعیین کننده است مدیریت این جا مطرح میشه


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۷]

[In reply to بهروز گزاوند]

اشکال نداره بزرگوار


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۷]

[In reply to Behrooz]

صحیح


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۸]

دوستان جلسه ساعت ده تموم میشه چنانچه سوالی دارید در این دقایق پایانی مطرح کنید، جناب مبصری بزرگوار اگر مطلبی مدنظرتون هست بفرمایید


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۸]

خوب عزیزان بزرگوار 

از اینکه دو ساعتی در خدمت شما بودم سپاسگزارم کم سوادی بنده را ببخشید


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۹]

[In reply to علی دانش پژوه]

اجازه بدهید فردا ادامه یابد 

در صورت نیاز


Behrooz, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۴:۵۹]

شب خوش


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۵:۰۰]

جناب مبصری عزیز از مطالب شما استفاده کردیم ان شاءالله همچنان در معیت شما کسب فیض کنیم


علی دانش پژوه, [۰۲.۱۱.۱۶ ۱۵:۰۰]

از همگروهی های عزیز هم تشکر میکنم که در این گفتگو شرکت کردید و در غیاب جناب شاهوردی ، بنده حقیر رو تحمل فرمودید.

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۵/۱۰/۱۵
رضا شاهوردی

نظرات  (۲)

۰۹ آذر ۹۷ ، ۱۶:۵۶ فرامرز رحمانی
سلام دوستان خدا قوت و تشکر از مطالب ارزشمندتان
اگر افتخار بدید بنده دوست دارم در این گروه خدمت شما با شم و از مطالب ارزشمند استادان محترم استفاده کنم
اگر محبت بفرمائید حقیر را راهنمایی کنید ممنون میشم
اجرکم عنداله
۰۹ آذر ۹۷ ، ۱۷:۰۳ فرامرز رحمانی
سلام دوستان خدا قوت و تشکر از مطالب ارزشمندتان
اگر افتخار بدید بنده دوست دارم در این گروه خدمت شما با شم و از مطالب ارزشمند استادان محترم استفاده کنم
اگر محبت بفرمائید حقیر را راهنمایی کنید ممنون میشم
اجرکم عنداله

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی